FLOTA WIŚLANA I DUNAJSKA

 

        Oprócz floty morskiej marynarka wojenna dysponowała również flotą rzeczną, na którą składały się monitory „Floty Wiślanej” i „Floty Dunajskiej”. Z pośród nich bardziej rozbudowana była „Flota Dunajska” posiadająca kilkanaście jednostek (monitorów i  łodzi patrolowych) w porównaniu do „Floty Wiślanej” dysponującej zaledwie kilkoma jednostkami, najczęściej przysposobionymi statkami prywatnymi. Monitory i statki rzeczne uzbrojone były w działa o kalibrze od 3,7 cm do 12 cm. Działa te były montowane w opancerzonych wieżach obrotowych o grubości pancerza wynoszącej do 7,5 cm. Na specjalną uwagę zasługują działa maszynowe montowane na monitorach, najczęściej używano niemieckich 2,5 cm dział systemu Palmkrantz oraz angielskich 4,7 cm dział rewolwerowych systemu Hotchkiss strzelających po 5 pocisków jeden po drugim; 2 cm i 2,5 cm działa maszynowe wprowadzono w 1917 r. również na uzbrojenie 7. i 8. regimentu artylerii fortecznej. W czasie wojny dokonano szeregu modernizacji przestarzałych już monitorów wyposażając je m.in. w nowoczesne działa przeciwlotnicze systemu Skody kalibru od 3,7 cm do 7 cm. Uzbrojenie monitorów dodatkowo stanowiły 12 cm haubice umożliwiające ostrzeliwanie pozycji nieprzyjacielskich znajdujących się na wysokich wzniesieniach, które   w późniejszym czasie opancerzano oraz 8 mm karabiny maszynowe systemu Schwarzlose i Salvator Dormus. Zaniechano natomiast uzbrajania ich w wyrzutnie torped, które były zupełnie nieprzydatne.

MONITORY TEMES I BODROG.

SCHEMATYCZNE ROZMIESZCZENIE UZBROJENIA NA MONITORZE.

OSRZAŁ BELGRADU Z MONITORA K.U.K. FLOTY DUNAJSKIEJ.

 

c. i k.  FLOTA DUNAJSKA
MONITORY

JEDNOSTKA

ROK PROD.

 UZBROJENIE

12 cm DZIAŁA

7 cm ARMATA

3,7 cm ARMATA

4,7 cm Hotchkiss

8 mm KM

INNE

Leitha         

1871/1894

1 * A  L/35

 

 

2

1 * SD

 

Maros              

1871

1 * A  L/35

 

 

2

1 * SD

 

Körös               

1892

2 * A  L/35

2 * A  L/30

 

 

2 * SD

 

Szamos          

1892

2 * A  L/35

2 * A  L/30

 

 

2 * SD

 

Bodrog            

1904

2 * A  L/35

1 * H  L/10

 

2 * A  L/26

 

1 * S

 

Temes            

1904

2 * A  L/35

1 * H  L/10

 

2 * A  L/26

 

1 * SD

remont 1917 Temes II

Enns

1914

2 * A  L/45 3 * H  L/10

2 * Aplot L/50

 

 

6 * SD

 

Inn

1914

2 * A  L/45 3 * H  L/10

2 * Aplot L/50

 

 

6 * SD

zatopiony 1916

Sava                

1915

1 * A  L/45 1 * H  L/10

2 * Aplot  L/26

 

 

 

 

Bosna

1915

1 * A  L/45 1 * H  L/10

2 * Aplot  L/26

 

 

 

 
ŁODZIE PATROLOWE

i.  Fogas              

1915

 

1 * A  L/30

 

 

1 * S

 

k. Csuka             

1915

 

1 * A  L/30

 

 

1 * S

 

l.  Wels                

1916

 

4 * A  L/26

 

 

4 * S

 

m. Barsch           

1916

 

4 * A  L/26

 

 

4 * S

 

n. Compo           

1916

 

4 * A  L/26

 

 

4 * S

 

o. Viza               

1916

 

4 * A  L/26

 

 

4 * S

 

p. Stör II

1918

 

4 * A  L/26

 

 

4 * S

 

q. Lachs II

1918

 

4 * A  L/26

 

 

4 * S

 
ŁODZIE STRAŻY RZECZNEJ

a. (FLOTA WIŚLANA?)

1894/1906

 

 

 

 

1*SD

 

b.                  

1906

 

 

 

 

2*SD

 

c.                  

1908

 

 

 

 

2*SD

zatopiony 1914

d.                  

1908

 

 

 

 

2*SD

zatopiony 1915

e. (FLOTA WIŚLANA?)

1907

 

 

 

 

1*SD

 

f.   Stör I             

1907

 

 

 

 

1*SD

 

g.   Pancsova               

1909

 

 

1*A  L/26

 

2*SD

 

h.   Lachs I             

1909

 

 

1*A  L/26

 

2*SD

 

73. łódź motorowa

 

 

 

 

 

 

 

c. i k. FLOTA WIŚLANA

KRYSTYNA

1903

 

 

2*A  L/26

 

2*S

 
GOPLANA

1914

  

1 * A  L/30

2*A  L/26

   2*S  

MELSZTYN

1909

 

 

2*A  L/26

 

 

 
NEPTUN

1914

         2*S  
NADWIŚLANIN              
DUNAJEC              
WANDA              

KUJAWIAK

 1916

 

 

 

 

 

 

A – armata

Aplot – armata przeciwlotnicza

H – haubica

S – 8 mm karabin maszynowy Schwarzlose Wz 1907 i 1907/12
SD – 8 mm karabin maszynowy Salvator Dormus Wz 1893 

 

 

S.M.S GOPLANA PODCZAS WYJŚCIA Z PORTU PRZY NABRZEŻU WIŚLANYM POD WAWELEM - zdjęcie ze zbiorów Głównego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

S.M.S GOPLANA PODCZAS REJSU PATROLOWEGO NA WIŚLE - zdjęcie ze zbiorów Głównego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

S.M.S GOPLANA PODCZAS WCIĄGNIĘCIA BANDERY - zdjęcie ze zbiorów Głównego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

S.M.S GOPLANA PODCZAS ĆWICZEŃ OGNIOWYCH (STRZELANIE Z 3,7 cm ARMATY L/26 I KARABINU SCHWARZLOSE M.12 - zdjęcie ze zbiorów Głównego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

 

 

 

 

POWRÓT