31.X.1918 - WYZWOLENIE KRAKOWA SPOD WŁADZY ZABORCÓW

POLSKO-CZESKIE OBCHODY NA PLACU NIEPODLEGŁOŚCI

 

W dniach 30 i 31 października 2012 r. zostało rozdanych ponad 2000 biało-czerwonych kokardek oraz 3000 miniaturowych klepsydr przypominający o zakończeniu zaborów w Krakowie - działanie to prowadziły uczennice z IV L.O.

 

PROGRAM:

 

Dworzec Kolejowy Kraków - Płaszów 30 października 2012

 

21.00 - odczytanie wspomnień por. Antoniego Stawarza o zajęciu dworca kolejowego w Płaszowie

 

21.15 - odczytanie aktu fundacyjnego tablicy pamiątkowej "Ku pamięci oswobodzicieli Krakowa"

 

 

RELACJA:

 

 

W dniu 30 października 2012 roku o godzinie 21.00 na dworcu kolejowym Kraków-Płaszów na zaproszenie naszego Stowarzyszenia oraz Rady Dzielnicy XIII zebrali się mieszkańcy Krakowa, którzy zaproszeni na tą uroczystość przybyli licznie. Wśród gości honorowych znaleźli się przedstawiciele rodziny Iwaszko wraz z synem por. Ludwka Iwaszki - Panem Piotrem Iwaszko, z Austrii na tę okazję przybył baron Roman Gamotha. Przybyłych do Płaszowa przywitał Komendant Regimentu Przemysław Jaskółowski Obstlt. i. TR. po czym nastąpiło odczytanie wspomnień por. Antoniego Stawarza, który w dniu 30 października 1918 r. po spotkaniu z por. Iwaszko, ppor. Gawronem i Stecem udał się na spotkanie z ppor. Pustelnikiem i por Hustakiem na ul. Lwowską w celu uzgodnienia zajęcia koszar przy ul. Wielickiej 1. Po omówieniu szczegółów przejechał dorożką do Płaszowa, gdzie na stacji kolejowej powiadomiwszy kolejarzy i wartowników o wybuchu "Rewolucji w Krakowie". Antoni Stawarz opisuje to w następujący sposób: ".... Zbliżała się godzina 9, gdy przybyłem do urzędu ruchu w Płaszowie. Urzędnik zgodził się bez wahania nadać notę następującej treści: "Rewolucja w Krakowie. Rząd Polski objął władzę. Wstrzymać wszystkie transporty, któreby chciały wyjechać poza granice kraju, skierować je na Kraków". Nota ta miała ogromne następstwa. Pierwszym wolnym skrawkiem ziemi polskiej był dworzec kolejowy Kraków-Płaszów, opanowany o godzinie 9 wieczór dnia 30 października 1918 r. ...." Wspomnienia odczytał przybyłym gościom kadet Remigiusz Jaskółowski. W trakcie ich odczytywania komunikaty kolejowe przerywały podniosłą atmosferę jaka zapanowała na dworcu. Po wspomnieniach Komendant Regimentu odczytał treść Aktu Fundacyjnego tablicy pamiątkowej, która zostanie ufundowana na 95. rocznicę wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborców i umieszczona w Płaszowie:

 

Akt Fundacyjny

 

My obywatele, tej ziemi, mając na uwadze bohaterski czyn, jakim w ostatnich dniach października 1918 roku było śmiałe przejęcie austriacko-węgierskiego garnizonu przez spiskowców skupionych wokół kpt. Antoniego Stawarza, postanowiliśmy ufundować tablicę, która po wszystkie czasy będzie świadczyć o niezłomności mieszkańców Krakowa i Podgórza wobec zaborców.

 

"Ku pamięci oswobodzicieli Krakowa"

 

W tym miejscu dnia 30 października 1918 r. o godzinie 21.00

 położono kres władzy zaborców. Telegram o "Rewolucji w Krakowie"

przerwał 123 letnią niewolę narodu polskiego.

Tego czynu, ze świadomością konsekwencji

w przypadku niepowodzenia, dokonali oficerowie, podoficerowie i żołnierze

byłej armii austriacko-węgierskiej narodowości polskiej

wspierani przez bratni naród czeski.

 

Idąc za śladem telegramu wysłanego z Płaszowa w 1918 r. Regiment rozesłał list otwarty do samorządów lokalnych w województwach małopolskim i podkarpackim z zaproszeniami do udziału w podgórskich uroczystościach w dniach 30 i 31 października 2012 r. W odróżnieniu do roku 1918 tylko dwie gminy miejskie Biecz i Łańcut z ponad kilkudziesięciu odpowiedziały na ten apel dając świadectwo przywiązania do tradycji i idei niepodległej Polski. Warto w tym momencie przytoczyć słowa wystosowane na tą okazję przez Pana Stanisława Gwizdaka - Burmistrza miasta Łańcuta: "....Dzisiaj, gdy Polska jest Krajem wolnym łatwo zapomnieć, jak wiele trudu i ofiary kosztowało minione pokolenia odzyskanie niepodległości. Trzeba nam zatem dzisiaj przypomnieć tęsknoty i nadzieje naszych przodków, którzy poprzez dekady wytrwale dążyli do wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborców. Ta wyjątkowa uroczystość skłania do refleksji i zgodnego skupienia się wokół najważniejszych spraw naszego kraju i naszych małych ojczyzn. Wszystkim, którzy zaangażowali się w przygotowanie i realizację obchodów, przekazuję słowa szacunku i głębokiej wdzięczności. To obowiązek, od którego prawdziwy patriota nie może się uchylić....."

 

 

FOTORELACJA:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PROGRAM:

 

 

Plac Niepodległości 31 października 2012

 

10,40 - ustawienie zgromadzonych gości i młodzieży na płycie Placu Niepodległości przy akompaniamencie pieśni legionowych w wykonaniu zespołu dętego ze Szkoły Muzycznej nr 1 w Krakowie pod dyrekcją Pawła Gajewskiego,

11,00 - złożenie meldunku rozpoczynającego uroczystość, meldunek składa Komendant Przemysław Jaskółowski, inspekcja pododdziałów

11,04 - opuszczenie flagi austriacko-węgierskiej przy wojskowym sygnale trąbki,

11,05 - wciągnięcie na maszt flagi polskiej, odegranie i odśpiewanie Mazurka Dąbrowskiego

11,07 - wciągnięcie na maszt flagi czeskiej, odegranie „"Gdzie dom mój"

11,08 - honorowa salwa armatnia (3 x wystrzał z replik dział w wykonaniu Tradycyjnego Oddziału C. i K. Reg. Art. Fort. No.2),

11,10 - krótki rys historyczny prezentuje Przemysław Jaskółowski

11,20 - złożenie wieńców pod obeliskiem upamiętniającym przejęcie koszar artylerii austriacko-węgierskiej i rozpoczęcie wyzwalania Krakowa spod władzy zaborczej,

11,30 - wystąpienie Ambasadora Republiki Czeskiej oraz przewodniczącego Rady Dzielnicy XIII,

11.45 - program artystyczny w wykonaniu chóru IV LO przy akompaniamencie zespołu muzycznego ze Szkoły Muzycznej nr 1 w Podgórzu

12,10 - podziękowania i zakończenie uroczystości.

 

12.30 - II część obchodów wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborców połączona z ogłoszeniem wyników w konkursie wiedzy historycznej " Bój o czapkę kpt. Antoniego Stawarza"  - Sala Maryewskiego.

 

RELACJA:

 

W dniu 31 października 2012 r. punktualnie o godzinie 11.00 rozpoczęły się uroczystości główne "Polsko-Czeskich obchodów wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborców w 1918 r." Wśród Gości Honorowych znaleźli się: Pani Gabriela Tomankowa - Sekretarz Ambasady Republiki Czeskiej, Pan Tomas Kasaj - Konsul Republiki Słowackiej, Pani Małgorzata Jantos - Wiceprzewodnicząca Rady Mista Krakowa, Pan Paweł Stańczyk - Sekretarz Gminy Kraków, Pan Józef Lassota - poseł na Sejm RP, rodzina por. Ludwika Iwaszki, Vojinsko Historycki Spolek v Brne oraz współorganizatorzy uroczystości: przedstawiciele Rady Dzielnicy XIII i Domu Kultury Podgórze oraz licznie reprezentowane delegacje szkół. Uroczystość przebiegła zgodnie z zaplanowanym  programem. Obszerna relacja z przebiegu obchodów została zrealizowana przez TVP Kraków.

 

 

 

 

FOTORELACJA:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PATRONAT HONOROWY:

 

 

 

 

Organizatorzy:

 

                      

               

 

 

Nasi Partnerzy i sponsorzy:

 

 

       

 

 

 

 

 

 

POWRÓT